Privéomstandigheden van docent leiden tot zijn ontslag

Sinds de Wet werk en zekerheid (“WWZ”) is er een gesloten ontslagstelsel van toepassing. Een arbeidsovereenkomst kan alleen eindigen op een manier die is vastgelegd in de wet. De meest bekende zijn: opzegging door de werknemer, ontbinding door de kantonrechter en ontslag wegens een dringende reden (ontslag op staande voet). In onderstaande zaak deed de werkgever een beroep op vernietiging van de arbeidsovereenkomst wegens bedrog en/of dwaling. Daarmee ging de werkgever eigenlijk buiten dit gesloten stelsel om.

Wat speelde er?

Stichting Voortgezet Onderwijs Kennemerland (hierna te noemen: “SVOK) houdt acht scholen voor voortgezet onderwijs in stand in de regio Kennemerland. Werknemer is per 1 augustus 2022 in dienst getreden bij SVOK op grond van een arbeidsovereenkomst voor één jaar. Werknemer is in de maanden maart en april 2022 een tijd op straat gevolgd en geïnterviewd door Alberto Stegeman en zijn cameraploeg en een ex-geliefde voor het tv-programma ‘Undercover in Nederland’. Op 28 augustus 2022 heeft Undercover in Nederland een aflevering uitgezonden over werknemer. De uitzending is door het team van Undercover in Nederland als volgt samengevat:

“Alberto en zijn team ontmaskeren een man die met grote aantallen vrouwen relaties aangaat, geld leent en vervolgens niet terugbetaalt. Het gaat om enorme bedragen en hij heeft vaak tegelijkertijd relaties met de verschillende vrouwen. De dames in kwestie dachten in hem hun droomman te hebben gevonden, maar komen allemaal bedrogen uit. Alberto gaat de confrontatie aan, samen met een van de gedupeerde vrouwen.”

SVOK heeft na de tv-uitzending contact gezocht met werknemer en hem verzocht niet te verschijnen op de opening van het nieuwe schooljaar op 29 augustus 2022. Op 19 september 2022 heeft de voorzitter van het College van Bestuur van SVOK een brief geschreven aan werknemer. Hierin schrijft de voorzitter dat het College van Bestuur van mening is dat werknemer tijdens de sollicitatieprocedure had moeten beseffen dat de gemaakte beelden waarschijnlijk op korte termijn zouden worden uitgezonden en dat dit voor SVOK als (potentiële) werkgever van belang zou kunnen zijn. Tijdens de sollicitatieprocedure heeft werknemer SVOK geheel niet geïnformeerd. Volgens SVOK had werknemer dit wel moeten doen. Door SVOK niet in te lichten over de opnames voor Undercover in Nederland is SVOK de arbeidsovereenkomst aangegaan onder invloed van een onjuiste voorstelling van zaken. Als SVOK hiervan had geweten, dan had SVOK niet de keuze gemaakt om werknemer aan te nemen.

SVOK is van mening dat sprake is geweest van bedrog en/of dwaling op grond waarvan de arbeidsovereenkomst vernietigbaar is. In de brief van 19 september 2022 vernietigd SVOK de arbeidsovereenkomst met werknemer. SVOK heeft een voorwaardelijke ontbindingsprocedure gestart. Werknemer is echter van mening dat er geen sprake is van bedrog noch dwaling en dat de arbeidsovereenkomst in stand dient te blijven.

Hoe oordeelde de rechter?

Een beroep op bedrog of dwaling kan ook worden toegepast in het arbeidsrecht. Daarbij zal wel rekening moeten worden gehouden met het bijzondere karakter van de arbeidsovereenkomst. Aan een beroep op vernietiging van de arbeidsovereenkomst wegens bedrog of dwaling worden dezelfde strenge eisen gestelde als aan een op diezelfde reden gegeven ontslag op staande voet. Volgens de kantonrechter kan niet worden vastgesteld dat werknemer opzettelijk heeft gezwegen over de tv-uitzending tijdens de sollicitatieprocedure. Werknemer heeft voldoende gemotiveerd aangevoerd dat hij ervan uitging dat een en ander een privékwestie betrof die geen implicaties zou hebben voor zijn functioneren als docent.

De kantonrechter komt tot de conclusie dat er geen sprake is van bedrog of dwaling. De buitengerechtelijke vernietiging houdt hierdoor geen stand. Kan de arbeidsovereenkomst vervolgens worden ontbonden?

Ja, de kantonrechter komt tot een geslaagd beroep op de h-grond (overige omstandigheden). Kerncompetenties van het leraarschap zin integriteit, betrouwbaarheid en geloofwaardigheid. Daarnaast bestaat er tussen een docent en de leerlingen een gezags- en afhankelijkheidsrelatie die meebrengt dat de docent een voorbeeldfunctie heeft. Vanuit die gedachte kan van een school niet worden verlangd dat zij een docent te werk stelt als de vrees bestaat dat door de aanwezigheid van de docent het pedagogisch-didactisch klimaat en/of het vertrouwen van de ouders en leerlingen in de school wordt aangetast. Vanwege het in de uitzending geschetste beeld kan naar het oordeel van de kantonrechter van SVOK in redelijkheid niet worden verlangd dat zij de arbeidsovereenkomst met werknemer laat voortduren.

Rechtbank Noord-Holland, 6 februari 2023

Meer weten?

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief

Door onze nieuwsbrief blijft u op de hoogte van alle ontwikkelingen rondom ons kantoor